Το προηγούμενο Σάββατο τέθηκε σε εμπορική λειτουργία, ο πολυαναμενόμενος ελληνο-βουλγαρικός αγωγός IGB -έπειτα από την ολοκλήρωση της κατασκευής του και την επίσημη τελετή εγκαινίων τον Ιούλιο- παρουσία των Πρωθυπουργών των δύο χωρών, αλλά και της Προέδρου της Κομισιόν, σε εκδήλωση στη Σόφια.
Η λειτουργία του αγωγού, που αναμένεται να συμβάλλει στην ασφάλεια εφοδιασμού και τη διαφοροποίηση των πηγών φυσικού αερίου, συνδέει τη Βουλγαρία με τον TAP και επιτρέπει τη μεταφορά αερίου από το Αζερμπαϊτζάν μέσω Ελλάδας, προς την Ιταλία και την περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Το έργο, που κατασκεύασε ο ΑΒΑΞ και υλοποιείται από την κοινοπραξία ICGB, αποτελείται από έναν αγωγό μήκους περίπου 182 χλμ. – εκ των οποίων περίπου 31 χλμ. εντός της ελληνικής επικράτειας – καθώς και τις αναγκαίες υποστηρικτικές εγκαταστάσεις (2 μετρητικοί σταθμοί, 8 βανοστάσια, 2 κέντρα λειτουργίας).
Όσον αφορά στην ετήσια δυναμικότητά του, αυτή θα είναι αρχικά 3 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου με δυνατότητα αντίστροφης ροής (reverse flow) και μπορεί να αυξηθεί σε 5 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως με την κατασκευή σταθμού συμπίεσης.
Τα νούμερα «πίσω» από τον IGB
Ξεχωριστό ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα αναλυτικά στοιχεία υλοποίησης του έργου, τα οποία παρουσίασε ο ΆΒΑΞ.
Συγκεκριμένα, για την κατασκευή του αγωγού απασχολήθηκαν περίπου 450 εργαζόμενοι για περισσότερες από 4.000.000 ώρες εργασίας. Περίπου 100 χλμ του αγωγού συγκολλήθηκαν με αυτόματες μηχανές συγκόλλησης ενώ το πιο υψηλό σημείο του αγωγού βρίσκεται στα 800 μέτρα περίπου, στην οροσειρά της Ροδόπης και το χαμηλότερο σημείο περίπου 50 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας στο Φράγμα Kladenec.
Επιπλέον, τα τεχνικά στοιχεία κατασκευής του IGB:
- Επίτευξη του «Safety Milestone Achievement», 1.OOO.OOO ανθρωποωρών χωρίς Lost Time Injury ( Χαμένος Χρόνος λόγω Τραυματισμού), για το οποίο απονεμήθηκε βραβείο ασφαλείας
- Πραγματοποιήθηκαν περισσότερες από 2O.OOO τμχ συγκολλήσεων με παγκόσμιας κλάσης ποσοστό επισκευής μικρότερο του <5%, για το οποίο έλαβε βραβείο ποιότητας
- 182 χλμ διαμέτρου αγωγού 32 ιντσών (12,οοο τμχ συγκολλήσεων)
- Τα 16 από τα 32 χλμ (50%) βρίσκονται σε πολύ δύσκολα εδάφη με υψηλές κλίσεις στην Ελλάδα
- Αντίστοιχα, τα 45 από τα 151 χλμ (30%) σε πολύ δύσκολα εδάφη με υψηλές κλίσεις στη Βουλγαρία με χρήση μεθόδων ανατινάξεων
- Κατασκευάστηκαν 8 βανοστάσια
- Πραγματοποιήθηκαν 2 διατρήσεις οριζόντιας κατεύθυνσης. (Στη Μαρίτσα μήκους 500 μέτρων και στο Φράγμα Studen Kladenec, 1,5 χλμ). Η εκτέλεση του Kladenec HDD θεωρείται η 3η μεγαλύτερη στην Ευρώπη (σύγκριση μήκος-διάμετρος-δυσκολία)
- Κατασκευάστηκαν 2 σταθμοί μέτρησης, στην Κομοτηνή και στη Στάρα Ζαγόρα
- Πραγματοποιήθηκαν 46 διελεύσεις με την μέθοδο boring
- Εγκαταστάθηκαν οπτικές ίνες συνολικού μήκους 32 χλμ. στην Ελλάδα και 328 χλμ. στη Βουλγαρία για SCADA και τηλεπικοινωνίες
- Εγκαταστάθηκε ανεξάρτητο κέντρο παρακολούθησης & διανομής πληροφοριών στο ΧΑΣΚΟΒΟ (BG) για την εξυπηρέτηση των σκοπών SCADA και αποθήκευσης υλικών
Η κατασκευή του αγωγού σε ιδιαίτερες συνθήκες
Η κατασκευή του IGB αντιμετώπισε ιδιαίτερες προκλήσεις λόγω του τεχνικού αντικειμένου του έργου, καθώς και των ιδιαίτερων συνθηκών που εκτελέστηκε. Όπως ανέφερε ο ΆΒΑΞ, βρέθηκε σε μια περίοδο αβεβαιότητας λόγω του βαρύ χειμώνα αλλά και της πανδημίας COVID-19, όπου είχε ως συνέπεια την κατάρρευση της παγκόσμιας αλυσίδας Logistics και την επακόλουθη έλλειψη σημαντικών κατασκευαστικών υλικών. Παράλληλα, ο πόλεμος στην Ουκρανία και η ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη, συντέλεσαν στη δυσκολία υλοποίησης.
Ειδικότερα, απαριθμούνται οι εξής παράγοντες που επέδρασαν ανασταλτικά:
- Κατασκευάστηκε σε 2 διαφορετικές χώρες. Συνεπώς, κατά την εκπόνηση μελέτης καθώς και την εκτέλεση έπρεπε να ληφθούν υπόψη οι διαφορές στη Νομοθεσία και στις Υπηρεσίες αναφορικά με φορολογικά, ασφαλιστικά, αδειοδοτικά και θέματα διαμονής, προσβασιμότητας, μετακινήσεων, κλπ.
- Επιπλέον η εμπλοκή 4 διαφορετικών φορέων υλοποίησης (ΙCGB, BULGARTRANSGAZ, ΔΕΣΦΑ και ΤΑΡ), των οποίων οι διαδικασίες για την επίβλεψη και την επιθεώρηση του έργου ήταν διαφορετικές σε κάθε μια από τις 2 χώρες.
- Διαφορετικό επίσης ήταν το επίπεδο προμελέτης και τα κριτήρια μελέτης που δόθηκαν από τον ICGB για κάθε μια από τις 2 χώρες (Ελλάδα, Βουλγαρία) .
- Ζητήματα υπήρξαν επίσης λόγω της επίδρασης του COVID στο έργο, όπου έπρεπε να αναπτυχθούν και να εφαρμοστούν νέες διαδικασίες ασφαλείας και υγιεινής του προσωπικού, εφαρμογή ελέγχων, εφαρμογή διαφορετικών εθνικών νομοθεσιών αναφορικά με τις αντιμετώπιση της πανδημίας, διασφάλιση πρόσβασης του προσωπικού που νοσούσε σε υπηρεσίες υγείας, διαδικασίες για την περίθαλψη και υποστήριξη του προσωπικού που ήταν σε καραντίνα. Ταυτόχρονα υπήρξαν σοβαρές επιπτώσεις λόγω καθυστερήσεων που οφείλονται σε μεγάλες αλλαγές στην εφοδιαστική αλυσίδα εξοπλισμού και υλικών.
- Οι γεωπολιτικές εξελίξεις λόγω της εμπόλεμης κατάστασης στην Ουκρανία αύξησαν σημαντικά την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης και των πολιτικών ηγεσιών των δύο χωρών σε σχέση με την κατασκευή και την ολοκλήρωση του έργου.
- Αναφορικά τέλος με το τεχνικό αντικείμενο, ο αγωγός όδευσης διήλθε για μεγάλο μήκος σε ορεινές περιοχές με μεγάλες κλίσεις, ενώ πολλές εργασίες εκτελέστηκαν σε δυσμενείς καιρικές συνθήκες (έντονες χιονοπτώσεις και βροχοπτώσεις, χαμηλές θερμοκρασίες, κλπ). Επίσης στο τεχνικό αντικείμενο περιλαμβάνονταν η πλήρωση με φυσικό αέριο, η ενεργοποίηση και η θέση σε λειτουργία του συστήματος του ICGB αποκλειστικά από ανθρώπινο δυναμικό και εξοπλισμό της εταιρείας καθώς και η εκπαίδευση προσωπικού του ICGB στη λειτουργία του συστήματος μετά την παράδοση και θέση σε λειτουργία.