Σε συζητήσεις για την εκτέλεση του ναυπηγικού προγράμματος προϋπολογισμού 1 δισ. ευρώ για τον εκσυγχρονισμό του στόλου της Attica Group και της ΑΝΕΚ βρίσκονται η ακτοπλοϊκή και τα ναυπηγεία Ελευσίνας.
Οι συζητήσεις αφορούν τόσο τη συντήρηση όσο και την εγκατάσταση νέων μηχανών διπλού καυσίμου σε επιλεγμένα πλοία του στόλου των 45 ιδιόκτητων επιβατηγών και οχηματαγωγών, που ελέγχει η Attica Group μετά και την απορρόφηση της ΑΝΕΚ. Μελλοντικά δε, περιλαμβάνει και τη ναυπήγηση νεότευκτων πλοίων για τις γραμμές της Αδριατικής, αλλά και του Αιγαίου. Εφόσον οι συγκεκριμένες συζητήσεις καρποφορήσουν και ξεκινήσει τα επόμενα χρόνια η ναυπήγηση νέων ακτοπλοϊκών πλοίων στην Ελευσίνα, θα είναι τα πρώτα που φτιάχνονται στην Ελλάδα έπειτα από 16 χρόνια. Τα τελευταία ακτοπλοϊκά πλοία που χτίστηκαν στην Ελλάδα είναι τα «Blue Star Μύκονος» και «Blue Star Χίος», που παραδόθηκαν το 2006 και το 2007 αντίστοιχα. Επιπλέον, μια τέτοια συμφωνία χαρακτηρίζεται στην αγορά ως «πλούσια προίκα για τα ναυπηγεία Ελευσίνας στην εκκίνηση της προσπάθειας ανάκαμψής τους».
Οπως εξηγούν στην «Καθημερινή» κορυφαίες κυβερνητικές πηγές, στις οποίες έχει κοινοποιηθεί η πρόθεση των ομίλων ONEX Elefsis Shipyards και Attica Group, η επίτευξη συμφωνίας θα σημάνει την «πραγματική ανάταξη της ελληνικής ναυπηγικής βιομηχανίας, ενισχύοντας την απασχόληση στην περιοχή, αλλά και την ελληνική οικονομία εν γένει».
Προϋπόθεση ασφαλώς για την υλοποίηση του συγκεκριμένου ναυπηγικού προγράμματος στην Ελευσίνα αποτελεί η ολοκλήρωση των απαραίτητων επενδύσεων εκσυγχρονισμού των υποδομών και του εξοπλισμού τους, που έχει ξεκινήσει, όπως και η εξασφάλιση πρόσβασης σε χρηματοδοτικά εργαλεία που έχουν στόχο την επιτάχυνση της μείωσης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από την ελληνική ακτοπλοΐα. Σημειώνεται πως ήδη η Ιταλία έχει εξασφαλίσει εξαίρεση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού από τις πρόνοιες περί απαγόρευσης κρατικών επιδοτήσεων, για να χρηματοδοτήσει με κονδύλια ύψους 500 εκατ. ευρώ το «πρασίνισμα» του ακτοπλοϊκού της στόλου.
Η ανάγκη εκσυγχρονισμού του ελληνικού ακτοπλοϊκού στόλου και μείωσης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα έχει αποκτήσει επείγοντα χαρακτήρα, καθώς σταδιακά από την 1η Ιανουαρίου και αρχής γενομένης από τις γραμμές της Κρήτης και της Ιταλίας –και με ορίζοντα τα τέλη του 2029– οι ελληνικές ακτοπλοϊκές οφείλουν να αγοράζουν δικαιώματα εκπομπής ρύπων από το ευρωπαϊκό σύστημα εμπορίας ρύπων (ETS) και να προχωρήσουν στη συμμόρφωσή τους με τους στόχους της Ευρωπαϊκής Ενωσης και της Ελλάδας για μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κατά 55% έως το 2030.
Τα ναυπηγεία Ελευσίνας δηλώνουν έτοιμα να αναλάβουν ένα τέτοιο εγχείρημα, καθώς έχουν δρομολογηθεί ήδη οι απαραίτητες επενδύσεις, που αναμένεται πλέον να επιταχυνθούν. Υπενθυμίζεται ότι στα τέλη Οκτωβρίου επικυρώθηκε από το αρμόδιο δικαστήριο η συμφωνία εξυγίανσης των ναυπηγείων Ελευσίνας με επενδυτή την ONEX Elefsis Shipyards. Με την απόφαση ρυθμίζονται υποχρεώσεις ύψους 250 εκατ. προς το Δημόσιο, τα ασφαλιστικά ταμεία, τους εργαζομένους, το Πολεμικό Ναυτικό και τις πιστώτριες τράπεζες, ενώ ο επενδυτής δεσμεύθηκε να επενδύσει 250 εκατ. για την ανάπτυξη νέων υποδομών και τον εκσυγχρονισμό των υπαρχόντων, όπως και του μηχανολογικού εξοπλισμού. Λίγες εβδομάδες μετά, στις αρχές Νοεμβρίου, η ΟΝΕΧ Shipyards και η αμερικανική κρατική αναπτυξιακή τράπεζα DFC (U.S. International Development Finance Corporation) υπέγραψαν σύμβαση χρηματοδότησης των ναυπηγείων Ελευσίνας με ομολογιακό δάνειο ύψους 125 εκατ. δολαρίων για τη χρηματοδότηση μέρους των επενδυτικών και άλλων δαπανών του σχεδίου ανάταξης των ναυπηγείων.
Κύκλοι της ναυπηγικής βιομηχανίας εξηγούν πως τα ναυπηγεία Ελευσίνας παράλληλα θα εξασφαλίσουν και πρόσθετη τεχνογνωσία συνεργαζόμενα με τους κατάλληλους διεθνείς και εγχώριους ομίλους, προκειμένου να υλοποιήσουν, όχι μόνον το ναυπηγικό πρόγραμμα του στόλου της Attica Group αλλά και άλλες συμβάσεις.
Οπως αποκάλυψε την Κυριακή η «Καθημερινή», το επενδυτικό πλάνο της Attica Group έχει σχεδιαστεί σε συνεργασία με τη Lloyd’s Register, που ειδικεύεται διεθνώς στην παροχή υπηρεσιών ταξινόμησης και συμμόρφωσης στη ναυτιλία. Προβλέπει δε τρία στάδια: το πρώτο, το οποίο ήδη υλοποιείται, αφορά άμεσες ενέργειες περαιτέρω περιβαλλοντικού εξορθολογισμού του στόλου (εξιδανίκευσης συστημάτων πρόωσης, ψηφιακής αναβάθμισης και εγκατάσταση φωτοβολταϊκών και άλλων συστημάτων εξοικονόμησης ενέργειας), με συνολικό προϋπολογισμό της τάξης των 160 εκατ., το δεύτερο την εγκατάσταση νέων μηχανών διπλού καυσίμου σε επιλεγμένα πλοία με προϋπολογισμό 400 εκατ. και ορίζοντα έως το 2026-2027 και το τρίτο τη ναυπήγηση ολοκαίνουργιων πλοίων που θα συμμορφώνονται 100% με τους διεθνείς κανονισμούς για δραστική μείωση των εκπομπών άνθρακα, προϋπολογισμού 500 εκατ. και ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2029.
Οι δύο τελευταίες ναυπηγήσεις
Ηταν τέλη της δεκαετίας του ’90 όταν ο επιχειρηματίας Περικλής Παναγόπουλος υπέγραφε την παραγγελία των τελευταίων μεγάλων επιβατηγών οχηματαγωγών ακτοπλοϊκών που χτίστηκαν σε ελληνικά ναυπηγεία. Αρχικά η παραγγελία για τα πλοία, που σήμερα είναι γνωστά στο Αιγαίο με τα ονόματα «Blue Star Μύκονος» και «Blue Star Χίος», έγινε στα ναυπηγεία Σκαραμαγκά. Ωστόσο, ο όμιλος Σκαραμαγκά τα αμέσως επόμενα έτη χρεοκόπησε, με αποτέλεσμα οι γάστρες των πλοίων, το μόνο μέρος που είχε προλάβει να ολοκληρωθεί, να παραμείνουν εκεί ημιτελείς για κάποια χρόνια. Αγοράστηκαν τελικά από τη Hellenic Seaways –που πριν από λίγα χρόνια ενσωματώθηκε στην Attica Group– και μεταφέρθηκαν κατά το πρώτο μισό της δεκαετίας του 2000 προς ολοκλήρωση της ναυπήγησής τους στις γιάρδες της Ελευσίνας. Οπερ και εγένετο: το «Blue Star Μύκονος» παραδόθηκε το 2006 και έναν χρόνο μετά και το «Blue Star Χίος». Τη σχεδίασή τους έχει κάνει η φινλανδική Deltamarin, η οποία σχεδίασε και τα αδελφά «Blue Star Ithaki», «Paros» και «Naxos». Τα δύο τελευταία ακτοπλοϊκά σκαριά που ναυπηγήθηκαν στην Ελλάδα σχεδιάστηκαν με μήκος 141 μέτρων, πλάτος 21 και επιχειρησιακή ταχύτητα 27 κόμβων, με χωρητικότητα 1.915 επιβατών και 420 οχημάτων. Εξακολουθούν σήμερα να πλέουν στις γραμμές του Αιγαίου.
