Σημαντικά πλεονεκτήματα θα εξασφαλίσουν στους καταναλωτές οι έξυπνοι μετρητές, με κυριότερο την εφαρμογή διαφορετικών τιμολογίων στη διάρκεια της ημέρας ανάλογα με τη διακύμανση των τιμών στο Χρηματιστήριο.
Οι smart μετρητές θα παρακολουθούν τη χρήση ενέργειας σε πραγματικό χρόνο, με στόχο την εξοικονόμηση πόρων ενώ παράλληλα θα μπορούν να προγραμματίζουν καλύτερα τις δραστηριότητές τους, να συμμετέχουν σε οικονομικά επωφελή προγράμματα της αγοράς και να έχουν ακριβέστατη τιμολόγηση της κατανάλωσής τους.
Έτσι, για παράδειγμα τις μεσημεριανές ώρες του καλοκαιριού οπότε κορυφώνεται η παραγωγή των φωτοβολταϊκών και η χρηματιστηριακή τιμή πέφτει (ή συχνά μηδενίζεται), θα ισχύουν αντίστοιχα χαμηλότερες τιμές καταναλωτή ενώ τις ώρες αιχμής (π.χ. τα απογεύματα όταν εκλείπει η παραγωγή των φωτοβολταϊκών) οι χρεώσεις θα είναι ακριβότερες. Οι καταναλωτές θα μπορούν να εξοικονομούν χρήματα μεταφέροντας την κατανάλωση κατά τις ώρες χαμηλής χρέωσης και αποφεύγοντας τη χρήση ενεργοβόρων συσκευών τις ώρες αιχμής.
Τα ειδικά τιμολόγια και οι νέες δυνατότητες
Ήδη ειδικά τιμολόγια για τους καταναλωτές που διαθέτουν έξυπνους μετρητές κατανάλωσης ρεύματος θα ισχύσουν από 1ης Ιανουαρίου 2024 ετοιμάζουν οι προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας, σε συμμόρφωση με τις αποφάσεις του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για το νέο πλαίσιο που θα διέπει τη λιανική ρεύματος από το νέο έτος.
Μεταξύ των δυνατοτήτων που δίνουν είναι, σε επόμενο στάδιο να μπορεί να μεταφερθεί η κατανάλωση σε ώρες μη αιχμής και να μπορεί να αποζημιώνεται από την αγορά μέσω των μηχανισμών απόκρισης ζήτησης, όπως ισχύει ήδη για μεγάλους καταναλωτές. Επιπλέον σε συνδυασμό με φωτοβολταϊκό στέγης ή / και μπαταρία οι καταναλωτές θα μπορούν επίσης να συμμετέχουν στην αγορά πουλώντας, αποθηκεύοντας ή αγοράζοντας ενέργεια ανάλογα με την διακύμανση των τιμών στη διάρκεια της ημέρας.
Η εγκατάσταση των έξυπνων μετρητών συνδέεται και με την αντιμετώπιση, ως ένα βαθμό, του προβλήματος των ρευματοκλοπών οι οποίες κυμαίνονται στο 4,5 % της ενέργειας που καταναλώνεται. Το κόστος της κλεμμένης ενέργειας (400 εκατ. ευρώ ετησίως) επιμερίζεται στους λοιπούς συνεπείς καταναλωτές, πράγμα που σημαίνει ότι η αντιμετώπιση των ρευματοκλοπών μπορεί να οδηγήσει και σε ελάφρυνση των λογαριασμών ρεύματος.Η Ρυθμιστική Αρχή έχει θέσει στον Διαχειριστή συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα μείωσης των ρευματοκλοπών (2023: στο 4,2 %, 2024: 3,8 %, 2025: 3,3 %, 0,5 % το 2030) με ποινή (απώλεια εσόδων) σε περίπτωση αστοχίας.
Ο διαγωνισμός του ΔΕΔΔΗΕ
Σε εξέλιξη είναι ο διαγωνισμός του ΔΕΔΔΗΕ προϋπολογισμού 1,2 δισ. ευρώ για την προμήθεια και εγκατάσταση συνολικά 7,3 εκατομμυρίων έξυπνων μετρητών χαμηλής τάσης, έργο για το οποίο την περασμένη εβδομάδα υπεγράφη παρουσία του πρωθυπουργού συμφωνία χρηματοδότησης μεταξύ του Διαχειριστή και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων. Ο διαγωνισμός αναμένεται να ολοκληρωθεί στις αρχές του 2024.
Φέτος εκτιμάται ότι οι ψηφιακοί μετρητές στην ελληνική αγορά θα αυξηθούν σε 500.000 και θα προστίθενται μεταξύ 800.000 και 1 εκατομμύριο κάθε χρόνο από το 2024 έως το 2030. Στόχος του ΔΕΔΔΗΕ είναι να έχουν όλοι οι καταναλωτές έναν έξυπνο μετρητή έως το 2030 ενώ ως το τέλος του 2024 εκτιμάται ότι πάνω από τη μισή ενέργεια (55%) που διακινείται στο δίκτυο θα καταγράφεται με έξυπνους μετρητές (τηλεμέτρηση).
Σύμφωνα με τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στον αναθεωρημένο ενεργειακό σχεδιασμό που κατατέθηκε από το ΥΠΕΝ στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, από το 2021 είχαν αναπτυχθεί 13.000 έξυπνοι μετρητές σε επίπεδο μέσης τάσης και 70.000 σε επίπεδο χαμηλής τάσης, κυρίως για καταναλωτές με υψηλή ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας. Το 2022, εγκαταστάθηκαν 100.000 έξυπνοι μετρητές.
Η εγκατάσταση των νέων μετρητών θα ολοκληρωθεί σταδιακά μέχρι το 2030.Στην πρώτη φάση του έργου προβλέπεται αρχικά η αντικατάσταση 3,12 εκατομμυρίων παλαιών μετρητών με νέους, έξυπνους μετρητές. Οι νέοι μετρητές θα συνδεθούν με αναβαθμισμένο κέντρο τηλεμέτρησης μεγάλης χωρητικότητας. Η ολοκλήρωση της επένδυσης αναμένεται το 2030, ωστόσο, ήδη από τα τέλη του τρέχοντος έτους ο ΔΕΔΔΗΕ θα έχει τη δυνατότητα να τηλεμετρά περίπου το 40% της ενέργειας που καταναλώνεται, ποσοστό που εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει το 55% έως το τέλος του 2024.
Ποιοι είναι οι διεκδικητές
Τέσσερις είναι, λοιπόν, οι τελικοί επενδυτές που έχουν απομείνει στον διαγωνισμό. Στην παρούσα φάση, οι συμμετέχοντες είναι έτοιμοι να υποβάλλουν τις τεχνικές τους προτάσεις και εν συνεχεία θα ακολουθήσουν οι οικονομικές προσφορές.
Οι συμμετέχοντες είναι:
Η ITRON, κορυφαία εταιρία στον τομέα μετρητικών συστημάτων με έδρα στις ΗΠΑ με πελατολόγιο που περιλαμβάνει 8,000 πελάτες-ΥΚΩ( Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας) διεθνώς η ITROΝ θεωρείται η κορυφαία εταιρεία παγκοσμίως στον τομέα των μετρητικών συστημάτων. Η ITRON διαθέτει εργοστάσιο κατασκευής στην Ευρώπη με μεγάλα έργα αναφοράς σε Γαλλία, Σουηδία, Γερμανία, Ισπανία, Ηνωμένο Βασίλειο. Η Εταιρία υπέβαλε φάκελο με την θυγατρική της ITRON SPAIN.
Η Elster, η οποία αποτελεί πλέον εταιρεία του διεθνούς βιομηχανικού ομίλου Honeywell. Ο όμιλος εισήλθε στον κλάδο των μετρήσεων το 2016 μέσω της εξαγοράς της Elster. Η Elster έχει υλοποιήσει ανάλογα έργα στο Ηνωμένο Βασίλειο, στη Γαλλία, στην Ολλανδία και στην Ισπανία. Η Elster διαθέτει εργοστάσια παραγωγής στη Ρουμανία και υπέβαλε φάκελο με την ρουμάνικη θυγατρική της Elster Rometrics.
H PROTASIS είναι ελληνική εταιρεία που δραστηριοποιείται στην Ελλάδα εκπροσωπώντας την Γαλλική εταιρεία Sagemcom, τον μεγαλύτερο προμηθευτή της Enedis στην Γαλλία με αντίστοιχα έργα σε Ισπανία, Πορτογαλία, Ολλανδία και Λιθουανία. Η παραγωγή της βρίσκεται στην Ευρώπη.
Η Iskraemeco, κατασκευαστής μετρητών ηλεκτρικής ενέργειας και συναφών προϊόντων, λογισμικού και υπηρεσιών επικοινωνιών με έδρα τη Σλοβενία. Με πάνω από 100 εκατομμύρια μετρητές εγκατεστημένους σε Ευρώπη, Ασία, Μέση Ανατολή, Αφρική και Λατινική Αμερική. Η Iskraemeco διαθετει γραμμές παραγωγής στην Ευρώπη.
